صرافی غیرمتمرکز (ِDex) چیست؟

صرافی غیرمتمرکز، نوعی از صرافی ارزدیجیتال است که نیاز به سیستم مدیریت مرکزی ندارد و بر بستر بلاکچین و قرارداد های هوشمند کار می کند.

صرافی های ارزهای دیجیتال (CryptoCurrencies) از نظر سیستم مدیریتی دو دسته هستند:

1. صرافی های متمرکز یا Centralized Exchange
2. صرافی های غیر متمرکز Decentralized Exchange

صرافی متمرکز یا CEX

صرافی های متمرکز همان صرافی های سنتی هستند که دارای دفتر مرکزی هستند و بر تمام مراحل کار از شروع ثبت نام کاربر تا انجام معاملات و … نظارت می کنند.

هر صرافی قوانین خاص خود را دارد و هر زمان کاربری از قوانین تخطی کند اپراتور می تواند دسترسی کاربر را محدود کند یا کلا کاربر را حذف کند و حساب او را بلوکه کند.

بدیهی است با توجه به شرایط تحریمی فعلی اکثر صرافی های متمرکز به کاربران ایرانی حتی اجازه ثبت نام در وب سایت شان را هم نمی دهند. با وجود این برخی کاربران از طریق تغییر آی پی یا جعل هویت اقدام به افتتاح حساب در این صرافی ها می کنند. که کار بسیار پر ریسکی است و هر لحظه ممکن است حساب و وموجودی آن مسدود شود.

این صرافی ها به روشنی در بخش قوانین خود نام پر افتخار ایران را در کنار کشور های انگشت شمار دیگر نظیر کره شمالی، کوبا، سومالی و… قرار داده اند و تاکید کرده اند کاربران این کشور ها اجازه فعالیت در وب سایتشان را ندارند.

کوین بیس و بایننس از این دسته صرافی ها هستند.

صرافی غیرمتمرکز یا DEX

صرافی های غیر متمرکز یا به اختصار DEX ها، پس از ابداع قراردادهای هوشمند در حوزه بلاکچین ایجاد شدند و در عمل هیچ نیازی به اپراتور انسانی برای انجام فعالیت هایشان ندارند. هر چند دارای دفتر مرکزی و پرسنل هستند ولی کار آنها عموما حفظ امنیت سیستم و برطرف کردن خطاهای احتمالی است.

صرافی غیر متمرکز چگونه کار می کند

فرض کنید شما می خواهید ۱ بیت کوین را به اتریوم تبدیل کنید. در قسمت Send مقدار و نوع ارزی که می خواهید به صرافی بدهید را وارد می کنید و در قسمت Get نوع ارزی که می خواهید بگیرید.

مقدار دریافتی با توجه به نرخ فعلی بازار توسط سیستم محاسبه می شود.

در صورت موافقت دکمه Exchange را میزنید.

در مرحله بعد باید آدرس کیف پول اتریوم خود را وارد نمایید تا صرافی اتریوم را به آن واریز کند.

و در انتها صرافی آدرس کیف پول بیت کوین خود را به شما می دهد تا یک بیت کوین را به آن واریز کنید.

حالا تا زمان انقضای این قرارداد فرصت دارید که یک بیت کوین به آدرس اعلام شده ارسال کنید و قرارداد هوشمند صرافی به محض اینکه ببیند یک بیت کوین به این کیف پول واریز شده مقدار اتریوم اعلام شده را به ولت اتریوم شما واریز می کند. بدون دخالت اپراتور و عوامل انسانی.

مزایای صرافی غیرمتمرکز

• عدم نیاز به اپراتور و تایید عوامل انسانی
• سادگی کار و کاهش امکان خطا
• عدم نیاز به ثبت نام و تایید هویت
• عدم وجود تحریم برای کاربران ایرانی
• و…

معایب صرافی غیرمتمرکز

• تعداد ارزهای محدودتر به نسبت صرافی های متمرکز*
• کارمزد بالاتر*

با توجه به اینکه صرافی غیرمتمرکز باید از هر ارزی که معامله می شود مقداری موجودی داشته باشد تا بتواند تبادلات را انجام دهد. این مورد در ابتدای فعالیتشان باعث شده بود هم تنوع کمتری داشته باشند هم کارمزد بالاتری. که این مورد با به کارگیری سرمایه کاربران در ازای پرداخت سود سالیانه به آنها برطرف شده و امروزه هم تنوع و هم کارمزد بسیار قابل قبولی دارند.

بهترین صرافی های ارز دیجیتال غیرمتمرکز

در پایان تعدادی از بهترین صرافی های غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال را به شما معرفی می کنیم:

۱	Changenow
2	Uniswap (V3)
3	PancakeSwap (V2)
4	MDEX
5	dYdX
6	Sushiswap
7	1inch Exchange
8	Honeyswap
9	DODO
10	Raydium